Giá»i thiá»u vá» Yamazaki 12 nÄm tuá»i
Yamazaki 12 Year Old chÃnh là Äại diá»n Äầu tiên cá»§a Nháºt Bản già nh ÄÆ°á»£c huy chương và ng tại cuá»c thi ISC (International Spirits Challenge) nÄm 2003, má» Äầu cho thá»i kì whisky Nháºt tấn công toà n thế giá»i. Yamazaki nhanh chóng trá» thà nh má»t huyá»n thoại trong thế giá»i whisky, ká» cả vá» doanh sá» lẫn Äá» khao khát từ phÃa ngưá»i hâm má». Hà ng loạt những sản phẩm Äã ÄÆ°á»£c cả thế giá»i vinh danh, ÄÆ°á»£c biết Äến như những âgiai thoạiâ bá»i Äá» xuất sắc cÅ©ng như Äá» hiếm có khó tìm cá»§a chúng, như Yamazaki 18, Yamazaki Mizunara, Yamazaki Sherry Cask⦠Tháºm chà há» (Yamazaki) còn công bá» loại Yamazaki 55 nÄm tuá»i vá»i giá khá»i Äiá»m lên tá»i 27.500 USD, ngang bằng má»t chiếc Camry full Option chưa thuế (!!!). Trưá»c Äó, há» cÅ©ng Äã Äấu giá những chai Yamazaki 50 vá»i mức giá lên tá»i gần 300.000 USD â những con sá» không tưá»ng.
Quay lại vá»i Yamazaki 12 nÄm tuá»i, á» thá»i Äiá»m nÄm 2021, dòng sản phẩm nà y Äã ÄÆ°á»£c thông báo tạm ngưng sản xuất. Äây là há» quả tất yếu cá»§a sá»± bùng ná» không ÄÆ°á»£c dá»± báo trưá»c, các nhà máy whisky Nháºt lâm và o cuá»c khá»§ng hoảng sản lượng trầm trá»ng khi tá»c Äá» sản xuất và lượng dá»± trữ không thá» Äáp ứng ÄÆ°á»£c nhu cầu thá» trưá»ng tÄng phi mã. Cho dù Äã dùng nhiá»u cách Äá» tÄng sản lượng, nhưng há» vẫn phải lá»±a chá»n giải pháp tạm ngưng các dòng sản phẩm truyá»n thá»ng và thay thế chúng bằng những chai không niêm yết sá» nÄm tuá»i (NAS) â những phiên bản Distillerâs Reserve.
Và tất nhiên, vá»i ngưá»i tiêu dùng, háºu quả tất yếu là giá tÄng và tháºm chà có tiá»n bạn cÅ©ng không thá» mua ÄÆ°á»£c vì chúng trá» nên quá hiếm. Hầu hết các chai Yamazaki trưá»c Äây, giá» Äã ÄÆ°á»£c xếp và o hà ng whisky Äá» sưu tầm. Tất nhiên, bạn vẫn sẽ tìm thấy chúng tại Malt & Co, nhưng chúng tôi không chắc khi nà o Yamazaki 12 sẽ âtuyá»t chá»§ngâ. Chúng ta cÅ©ng có thá» hi vá»ng và o viá»c sau nà y, khi á»n Äá»nh sản xuất, Yamazaki sẽ lại tiếp tục dòng sản phẩm nà y (vá»i chất lượng không giảm sút â tất nhiên). Nhưng Äó là viá»c cá»§a tương lại, còn bây giá», bạn có thá» nắm lấy cÆ¡ há»i sá» hữu má»t chai cho riêng mình.
Yamazaki 12 ÄÆ°á»£c tạo ra theo phương pháp khá riêng cá»§a nhà máy chưng cất, Äó là lên men thá»i gian dà i. Nhá» Äó, bạn sẽ luôn tìm thấy má»t vá» ngáºy nhẹ giá»ng như kem trong chất rượu. Yamazaki ÄÆ°á»£c Äóng chai á» mức 43% ABV, dung tÃch 700ml và có sá» dụng chất pha mà u Äá» tạo ra mà u rượu Äá»ng nhất vá»i các sản phẩm khác cá»§a hãng.
- Tuá»i rượu: 12 Years
- ABV: 43%
- Thùng: Kết hợp từ thùng Sherry, Ex-Bourbon và gá» sá»i Mizunara
- Nhà máy: Yamazaki của Suntory
Yamazaki 12 Year Old Tasting Notes
Hương: ÄÆ°á»£m mùi hương trái cây nhiá»t Äá»i vá»i dứa, dừa và hương hoa cùng vani, giá»ng như những chiếc bánh tard ngá»t ngà o pha lẫn chút chua nhẹ. Tuy nhiên hương không quá ná»ng Äáºm, Äá»§ tinh tế và lôi cuá»n Äá» bạn thưá»ng thức lại nhiá»u lần.
Vá»: Tinh tế, phức tạp và thanh lá»ch. Äá» dà y á» mức vừa phải. Bắt Äầu vá»i máºt ong và vani, rá»i Äến nhiá»u loại trái cây nhiá»t Äá»i khác. Sau Äó, hương vá» dần chuyá»n sang những loại hương gá» và ca cao, rất mượt mà .
Háºu vá»: Khá dà i vá»i sá»± chuyá»n mình từ hương nhiá»t Äá»i thà nh trái cây khô và má»t chút gia vá» nưá»ng Äá»ng lại trên mÅ©i
NHà MÃY CHƯNG CẤT YAMAZAKI
Nhà máy chưng cất Yamazaki hiá»n nay Äã trá» nên rất ná»i tiếng. Yamazaki cÅ©ng là cái tên Äi Äầu trong ngà nh whisky Nháºt Bản, cÅ©ng như là ngưá»i tiên phong cá»§a táºp Äoà n Suntory, thế nhưng má»i thứ má»i chá» Äang má»i bắt Äầu.
Lá»CH SỬ RA Äá»I NHà MÃY YAMAZAKI
Sá»± phát triá»n như vÅ© bão cá»§a ngà nh công nghiá»p whisky Nháºt Bản những nÄm gần Äây thá»±c sá»± Äã gây chú ý cá»§a toà n thế giá»i. Tất cả má»i ngưá»i Äá»u âkhao khátâ có ÄÆ°á»£c những chai whisky Nháºt, danh tiếng cá»§a các nhà chưng cất tÄng vá»t, doanh sá» liên tục phá ká»· lục, hà ng loạt giải thưá»ng ÄÆ°á»£c trao tặng và tất nhiên, sá» lượng sẽ ngà y cà ng khan hiếm còn giá thì leo thang từng ngà y. Yamazaki chÃnh là cái tên Äã mang lại thà nh công, hoặc cÅ©ng có thá» nói là âmá»t cuá»c khá»§ng hoảng dá» chá»uâ cho ngà nh whisky Nháºt Bản.
Nhà máy chưng cất Yamazaki ÄÆ°á»£c thà nh láºp bá»i Shinjiro Torii â Äá»ng thá»i cÅ©ng là nhà sáng láºp táºp Äoà n Äá» uá»ng ná»i tiếng Suntory và o nÄm 1923. Yamazaki trá» thà nh nhà máy chưng cất whisky Äâu ftiene cá»§a Nháºt Bản. Tá»a lạc dưá»i chân núi Tenno tại thá» trấn nông thôn Yamazaki, Shinamoto, Osaka, nÆ¡i ÄÆ°á»£c má»nh danh là vùng Äất có nguá»n nưá»c tinh khiết nhất â bá»i Äây cÅ©ng là nÆ¡i ba con sông Katsura, Uji và Kizu há»i tụ. Khu vá»±c nà y ná»i tiếng vá»i khà háºu sương mù và nưá»c má»m, Äến ná»i Sen no Rikyu, báºc thầy trà Äạo Nháºt Bản Äã thà nh láºp Äạo quán cá»§a mình tại Yamazaki. Theo những gì Suntory công bá», Torii Äã lấy cảm hứng từ truyá»n thá»ng cá»§a Scotch Whisky nhưng kết hợp vá»i những yếu tá» thiên nhiên Äặc biá»t cá»§a nÆ¡i Äây Äá» tạo ra sá»± khác biá»t.
Torii bắt Äầu sá»± nghiá»p cá»§a mình tại má»t công ty bán buôn dược phẩm, Äá»ng thá»i cÅ©ng bán Äá» uá»ng có cá»n phương Tây. NÄm 1899, á» tuá»i 20, ông thà nh láºp Torii Shoten tại Osaka và bắt Äầu sản xuất rượu vang. Akadama Port Wine â má»t loại vang ngá»t cá»§a Bá» Äà o Nha Äã khá thà nh công 8 nÄm sau Äó. Sau nà y, cuá»c gặp gỡ Äá»nh má»nh cá»§a ông vá»i Masataka Taketsuru Äã khÆ¡i dáºy niá»m Äam mê vá»n có vá»i whisky, ông Äã hạ quyết tâm tạo ra thứ whisky riêng biá»t cá»§a Nháºt Bản vá»i niá»m tá»± hà o dân tá»c, và kết quả chÃnh là nhà máy chưng cất Yamazaki.
YAMAZAKI â NGƯá»I Má» ÄÆ¯á»NG CHO WHISKY NHẬT BẢN
Khi Yamazaki ÄÆ°á»£c xây dá»±ng và chưng cất những mẻ Äầu tiên và o nÄm 1924, thì chÃnh Torii cÅ©ng trá» thà nh Malt Master Äầu tiên cá»§a nhà máy. Sản phẩm Äầu tiên cá»§a whisky Nháºt Bản có tên Suntory Whisky âShirofudaâ hay Suntory Whisky âWhite Labelâ ÄÆ°á»£c xuất xưá»ng nÄm 1929, và tất nhiên Äây là má»t chai Blended whisky. Tuy nhiên, thá» trưá»ng không hà o hứng lắm vá»i sản phẩm mang tÃnh lá»ch sá» nà y, do Nháºt Bản là thá» trưá»ng khá âkhó tÃnhâ và há» không hà i lòng vá»i chất lượng cá»§a chúng khi so sánh vá»i Scotch. Phải Äến nÄm 1937, Suntory má»i thá»±c sá»± có ÄÆ°á»£c sá»± công nháºn vá»i sá»± ra mắt cá»§a Suntory âKakubinâ (hay còn gá»i là chai vuông), thứ sau nà y Äã trá» thà nh má»t trong những huyá»n thoại whisky Nháºt bán chạy nhất thế giá»i.
Yamazaki tiếp tục má» rá»ng viá»c sản xuất trong những nÄm 1940 và 1950, tất nhiên lúc nà y ngưá»i tiêu dùng vẫn chá» biết Äến chúng vá»i cái tên Suntory whisky. NÄm 1961, con trai cá»§a Torii, ông Keizo Saji trá» thà nh chá»§ tá»ch Äá»i thứ hai cá»§a Suntory, và Äây chÃnh là sá»± thay Äá»i mang tÃnh bưá»c ngoặt. Ãng Äã cho xây dá»±ng thêm các nhà máy Hakushu và Chita và o nÄm 1970 Äá» thá» nghiá»m nhiá»u loại há»n hợp pha trá»n hÆ¡n, trong Äó Hakushu là whisky mạch nha còn Chita là whisky ngÅ© cá»c. Cho Äến những nÄm 1980, whisky từ Yamazaki vẫn chá» xuất hiá»n trong Blended whisky Suntory, nhưng chÃnh Saji là ngưá»i Äi tiên phong trong viá»c Äóng chai dạng Single Malt riêng cá»§a nhà máy và o nÄm 1984, bắt Äầu vá»i Suntory Single Malt Whisky Yamazaki và sau Äó là Yamazaki 18 Year Old nÄm 1992. NÄm 1980 cÅ©ng là cá»t má»c quan trá»ng nhất trong lá»ch sá» cá»§a nhà máy chưng cất nà y. Saji Äã tiến hà nh Äầu tư và má» rá»ng nhà máy Äá» có thá» tÄng sản lượng và Äa dạng hóa thà nh phẩm. Nhá» váºy, Äến nÄm 1989, há» Äã tạo ra ÄÆ°á»£c nhiá»u loại single malt whisky khác nhau bằng cách thiết kế Äa cá»t tÄ©nh.
YAMAZAKI Và QUà TRÃNH TÄNG SỨC ẢNH HƯá»NG
NÄm 2013, nhà máy thêm má»t lần nữa ÄÆ°á»£c má» rá»ng vá»i viá»c bá» sung thêm 4 bá» cá»t tÄ©nh, nâng tá»ng sá» lên 12 và tÄng thêm 40% công suất má»i nÄm. Má»t nÄm sau Äó, Suntory mua lại Beam Inc vá»i giá 16 tá»· USD và trá» thà nh táºp Äoà n rượu mạnh lá»n thứ 3 thế giá»i â Beam Suntory. Nhá» Äó, Yamazaki cÅ©ng má» rá»ng cánh cá»a Äến vá»i ngưá»i hâm má» trên toà n thế giá»i chÃnh nhá» há» thá»ng kênh phân phá»i khá»ng lá» cá»§a Beam Inc trưá»c kia (ná»i tiếng vá»i Jim Beam và nhiá»u sản phẩm Whiskey Mỹ khác). Äây cÅ©ng là tiá»n Äá» Äá» Yamazaki cÅ©ng như whisky Nháºt Bản nói chung bắt Äầu quá trình bùng ná» toà n cầu và gặt hái những thà nh công chưa từng có.
Và má»t háºu quả tất yếu cá»§a viá»c Äó chÃnh là khan hà ng. NÄm 2014, toà n ngà nh whisky Nháºt Bản thông báo tình trạng thiếu hà ng trầm trá»ng, và há» cÅ©ng chá»n giải pháp tương tá»± The Macallan, tung ra những chai whisky không sá» (NAS â No Age Statement). Yamazaki Distillerâs Reserve và Hakushu Distillerâs Reserve, ÄÆ°á»£c coi là âchương tiếp theo cá»§a rượu whisky Nháºt Bảnâ. Yamazaki Distillerâs Reserve ÄÆ°á»£c tạo ra từ há»n hợp whisky có Äá» tuá»i từ 8 Äến 20 nÄm ÄÆ°á»£c á»§ trong thùng rượu vang Bordeaux, thùng sherry và thùng Mizunara cùng thùng gá» sá»i Mỹ, và Äã thu ÄÆ°á»£c sá»± thà nh công hÆ¡n cả mong Äợi.
Cho dù táºp trung nhiá»u và o Single Malt Whisky không sá», nhưng Shinji Fukuyo, Malt Master tại thá»i Äiá»m Äó cá»§a Suntory vẫn tuyên bá» há» không bá» qua dòng sản phẩm cá»t lõi có niêm yết sá» nÄm tuá»i: âTôi tin rằng Yamazaki Distillerâs Reserve Äã cho thấy giá trá» cá»§a whisky không chá» ÄÆ°á»£c xác Äá»nh bá»i các giai Äoạn trưá»ng thà nh. Tôi hi vá»ng nó Äã má» ra cho ngưá»i tiêu dùng những giá trá» má»i cá»§a whisky Nháºt Bản. Và tất nhiên, chúng tôi vẫn tiếp tục theo Äuá»i giá trá» cá»§a sá»± lão hóa theo thá»i gian và cả các yếu tá» khác.â
Má»t sản phẩm không sá» khác từ Yamazaki cÅ©ng Äã trá» nên ná»i tiếng và o nÄm 2014, khi nó bất ngá» già nh ÄÆ°á»£c giải thưá»ng không chÃnh thức âWhisky of the Yearâ do chuyên gia Jim Murray Äã Äá» cáºp Äến trong cuá»n Whisky Bible 2015 cá»§a mình. Äó chÃnh là Yamazaki Sherry Cask 2013. Äiá»u Äó Äã tạo ra má»t cÆ¡n bão trong thế giá»i whisky, và nó Äã cháy hà ng trong chá»p mắt, bá»i chất lượng, danh tiếng cÅ©ng như giá thà nh quá sức hấp dẫn. Äó là và o thá»i Äiá»m trưá»c Äây, còn hiá»n tại, bạn không thá» sá» hữu nó nếu không bá» ra Ãt nhất 4000 USD (giá gá»c là 120 USD).



